
Czarnuszka - jak jeść, właściwości i zastosowanie
Nasi przodkowie już dawno odkryli niesamowite właściwości czarnuszki, nazywając ją małym ziarenkiem mocy. Dziś, ich wiedza została potwierdzona wszelkimi badaniami naukowymi, które świadczą o niezliczonych dobrodziejstwach tej przyprawy. Ta niepozorna roślinka kryje w sobie wielką moc i jest panaceum na wszelkie dolegliwości. Jaką tajemnicę skrywa? Jak najlepiej ją spożywać i jakie ma właściwości? W poniższym artykule poznasz odpowiedzi na te pytania oraz dowiesz się, do czego czarnuszkę stosowali nasi przodkowie.
Co to jest czarnuszka – odrobina historii
Czarnuszka siewna, bo tak brzmi jej pełna nazwa, to gatunek z rodziny jaskrowatych. Występowała głównie na terenach Iraku i Turcji, jednak obecnie rozprzestrzeniła się i rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego. Jej uprawy stają się coraz bardziej powszechne w wielu krajach świata – również w Polsce.
Tak naprawdę, o bogatych właściwościach czarnuszki mieli możliwość przekonać się już starożytni Egipcjanie aż 1500 lat p.n.e. Ciekawostką jest, że dwa dzbany z nasionami czarnuszki znaleziono w grobowcu Tutenchamona. Uważano wówczas, że „leczy wszystko, oprócz śmierci.” Pierwotnie, uprawiana była jako przyprawa, jednak z czasem dowiedziano się o jej właściwościach leczniczych, które pierwszy raz opisano w ok 90. roku naszej ery.
Nasiona czarnuszki wysiewa się bezpośrednio do gruntu, a młode siewki pojawiają się już po 14 dniach. Rosną dość wolno, dlatego wymagają starannej pielęgnacji. Niekiedy uprawia się ją dla ozdobnych i pachnących kwiatów. Jej właściwości jednak skrywają się w owocu, tzw. mieszku, który przez swój wygląd mylony jest często z czarnym kminkiem.
Właściwości czarnuszki i pozytywny wpływ na organizm
Mało która przyprawa zawiera tyle składników odżywczych co jedno ziarenko czarnuszki. Są one udowodnione badaniami, które mówią o jej działaniu przeciwnowotworowym oraz ochronnym, w walce ze szkodliwymi toksynami. W skład ziaren czarnuszki wchodzą:
- tymochinon – wchodzi w skład eterycznego oleju z czarnuszki i ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, a ostatnie badania naukowe potwierdzają również jego działanie przeciwnowotworowe. Tymochinon łączy się z enzymami i komórkami, które biorą udział w naturalnej ochronie przed wolnymi rodnikami;
- kwasy tłuszczowe – linolowy, oleinowy, alfa-linolenowy, palmitynowy, mirystynowy i występujący w bardzo małej liczbie produktów – eikozadienowy, które są niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu;
- witamina E, witaminy z grupy B oraz beta-karoten;
- biotyna – wpływa korzystnie na włosy, skórę i paznokcie oraz stymuluje prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego;
- flawonoidy, sterole oraz alkaloidy – uszczelniają naczynia krwionośne, mają działanie rozkurczowe, pozytywny wpływ na nerki oraz działają przeciwobrzękowo;
- liczne mikroelementy i przeciwutleniacze;
- białka (osiem z dziewięciu niezbędnych aminokwasów) i węglowodany.
Czarnuszka oraz olej z czarnuszki mają swoje zastosowanie w kosmetologii i medycynie. Warto regularnie spożywać te nasionka, ponieważ listę korzyści dla naszego organizmu jest bardzo długa. Dlaczego warto jeść czarnuszkę?
- Zawarte w niej związki mają pozytywne działanie na układ odpornościowy. Pobudzają do działania oraz zwiększają ilość limfocytów i makrofagów, które stoją na straży naszego zdrowia.
- Ma działanie antyhistaminowe – stosując czarnuszkę regularnie przez 8 tygodni, zmniejszamy występowanie symptomów towarzyszących alergii.
- Regularne stosowanie oleju z czarnuszki podnosi poziom hemoglobiny i erytrocytów we krwi, a więc sprzyja walce z anemią.
- Wpływa pozytywnie na układ rozrodczy, zwłaszcza u kobiet karmiących piersią. Należy jednak pamiętać o tym, że czarnuszka ma przeciwskazania dla kobiet w ciąży, wówczas nie powinny spożywać jej zbyt dużo. Dodatkowo reguluje miesiączkowanie i łagodzi objawy mu towarzyszące.
- Poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci. Łagodzi objawy trądziku, łuszczycy, grzybicy i wszelkich alergii i podrażnień skórnych. Nawilża i regeneruje włosy, sprawiając, że stają się miękkie i jedwabiste.
- Pomaga w walce z nadciśnieniem, kamieniami nerkowymi oraz wrzodami żołądka.
- Działa cytotoksycznie, czyli przeciwnowotworowo.
- Sprzyja gojeniu się ran i obrzęków, ma również działanie kojące i łagodzące.
- Pomaga w walce z depresją wpływając korzystnie na układ nerwowy, oraz w walce ze stanami lękowymi i nerwicą. Zwiększa odporność na stres, poprawia samopoczucie i relaksuje.
- Chroni przed osteoporozą, ponieważ zwiększa gęstość mineralną kości dzięki zawartych w niej kwasach tłuszczowych i działaniu antyzapalnemu i antyutleniającemu.
Jak widać w powyższym zestawieniu, działanie czarnuszki wywołuje pozytywny wpływ na większość zaburzeń prawidłowego funkcjonowania organizmu. W tak małym i niepozornym nasionku kryje się ogromna i wszechstronna siła. Napar z czarnuszki był stosowany w starożytnym Egipcie do poprawienia urody, by później stać się skuteczną pomocą w walce z wieloma schorzeniami.
Czarnuszka – zastosowanie i spożywanie
Stosowanie i spożywanie czarnuszki dzieli się na dwa rodzaje. Można ją przyjmować pod postacią oleju z czarnuszki oraz jako przyprawę. W formie płynnej, można przyjmować regularnie od 2-3 łyżeczek dziennie, w celach leczniczych (dzieci powinny stosować dawkę o połowę mniejszą). Jako przyprawa, czarnuszka ma szerokie zastosowanie w kuchni.
Najczęściej możemy spotkać nasiona czarnuszki na chlebie, ale również jako składnik past i sałatek. Jej ograniczenia są wszechstronne i tak naprawdę dodaje się ją również do mięs, zup, warzyw. Najlepiej komponuje się z tymiankiem, słodką papryką, kminkiem, zielem angielskim oraz kolendrą.
Dodatkowo, coraz bardziej popularny staje się napar z czarnuszki, ziołomiód i nalewka. W kosmetologii swoje zastosowanie ma w peelingach, maseczkach, szamponach i odżywkach do paznokci.
Nasiona czarnuszki – dawkowanie
- napar – 1 łyżkę rozdrobnionych nasion zalej szklanką gorącej wody lub mleka i odstaw na pół godziny, aby napar ostygł. Można spokojnie spożywać 2-3 razy dziennie około 100 ml takiego płynu, jak również przemywać nim podrażnioną cerę trądzikową.
- miód z czarnuszki – wymieszaj łyżkę miodu z jedną łyżeczką zmielonej czarnuszki. Spożywanie 2 razy w ciągu dnia łyżeczki powyższej mikstury wspomaga walkę z przeziębieniem i chorymi zatokami.
- nalewka z czarnuszki – zmieszaj połowę szklanki zmielonych nasion czarnuszki z 250l alkoholu 40%. Po 7 dniach przefiltruj napój. Można spożywać 2-3 razy dziennie po 5 ml. W przypadku reumatyzmu, kontuzji czy nerwobóli, powyższą miksturą można smarować obolałe miejsca.