Produkty ekologiczne i BIO – różnice, oznakowanie i przykłady

W dzisiejszych czasach świadomość konsumencka rośnie i coraz więcej ludzi zaczyna interesować się tym, co jedzą i z czego zostało to zrobione. Na półkach sklepowych pojawia się coraz więcej produktów oznakowanych hasłem „zdrowa żywność”. To pozytywne zjawisko, które świadczy o tym, że ludzie uświadomili sobie jak rozsądne odżywianie wpływa na ich zdrowie. Jednak jak to bywa w przypadku każdego trendu, jest to również pole do popisu dla marketingowców. Dochodzi do fałszywych oznaczeń, które mają skusić konsumentów do zakupu produktów w wyższej cenie. W poniższym artykule scharakteryzujemy żywność BIO oraz EKO i opiszemy na co należy zwrócić uwagę robiąc zdrowe zakupy. 

Produkty ekologiczne - oznakowanie

Do najpopularniejszych oznaczeń produktów, zaliczanych do grona „zdrowej żywności” zalicza się trzy określenia:

• bio,
• eko,
• organic.

Ludzie często zastanawiają się czym od siebie różnią się żywność BIO a EKO. Zgodnie z obowiązującymi na terenie UE regulacjami prawnymi, oznaczenia BIO (biologiczny), EKO (ekologiczny) oraz ORGANIC (organiczny), to produkty pozyskiwane tymi samymi metodami uprawy i w tym samym systemie jakości. Między nimi nie ma żadnej różnicy, więc należy porzucić wszelkie spekulacje dotyczące wyższości produktów BIO nad EKO czy odwrotnie. Pamiętajcie, ta żywność między sobą niczym się nie różni. Różni się natomiast od produktów pozyskiwanych tradycyjną metodą, czyli tymi bez żadnych oznaczeń.

Żywność BIO – co to jest?

Nazewnictwo to jest zarezerwowane wyłącznie dla wyrobów, które spełniają określone wymogi sanitarne i pozyskuje się je wedle zasad uprawy ekologicznej. Ich oznakowanie zależy od rodzaju hodowli, która musi spełniać następujące wymogi:

• należy rotacyjnie zmieniać uprawy na każdym poletku, aby ochronić glebę przed wyjałowieniem, tzw. płodozmian,
• należy stosować tylko i wyłącznie naturalne nawozy: kompost i obornik,
• należy stosować tylko i wyłącznie paszę pochodzącą z gospodarstwa, pozbawioną antybiotyków czy hormonów.

Produkty ekologiczne – czy warto?

Wiele osób zadaje pytanie, czy żywność BIO jest rzeczywiście lepsza i zdrowsza dla naszego organizmu? Odpowiedź brzmi – jak najbardziej. Jest zdrowsza, gdyż dzięki hodowli ekologicznej produkty BIO zachowują cenne składniki odżywcze oraz witaminy i minerały. Aby różnica była bardziej widoczna, dla porównania produkty ekologiczne - przykłady:

• mleko – krowa, która spożywa świeżą trawę produkuje mleko zwierające aż 180% więcej beta-karotenu oraz 100% więcej kwasu omega-3. Wszystko za sprawą tego, że nie podaje się jej genetycznie zmodyfikowanych hormonów. Hormony te mają za cel pobudzić produkcję mleka i są stosowane w hodowli tradycyjnej.
• jaja – kury hodowane w systemie wolnego wybiegu znoszą jaja mające dwukrotną wartość witaminy E, trzykrotną liczbę beta-karotenu oraz 30% więcej kwasów omega-3 niż kury z chowu klatkowego.
• mięso – zwierzęta, które nie są karmione genetycznie modyfikowaną paszą mającą wpływ na wzrost i masę ciała, zawierają aż 40%-60% mniej tłuszczu. Ich mięso jest natomiast bogatsze w białko.
• owoce i warzywa – te, które pozyskuje się tradycyjną uprawą mają o połowę więcej kadmu. To ciężki metal sprzyjający rozwojowi nowotworów. Ekologiczne owoce i warzywa mają go aż o połowę mniej, jak również o wiele mniej pestycydów.

Jabłka

Jabłka z uprawy ekologicznej mają więcej fenoli, antocyjanów i witaminy C. Warto kupować odmiany takie jak malinówka czy szara reneta. Spożywając jedno jabłko uprawiane ekologicznie, zyskasz więcej składników odżywczych i witamin niż jedząc trzy z klasycznej uprawy.

Soki

Masowo produkowane soki mają bardzo dużo cukru lub syropu glukozowo-fruktozowego. Pod względem smaku, ekologiczne przetwory i soki deklasują te sztucznie wytwarzane. Mają również więcej witamin i znacznie mniej azotanów. A cukier zawarty w masowo produkowanych sokach jest w nadmiernych ilościach bardzo szkodliwy.

Sery

Jakościowe mleko wpływa na smak i wartości odżywcze wyrabianych z niego produktów. Sery produkowane z niepasteryzowanego mleka zachowają cenne kultury bakterii.

Oleje roślinne

Ekologiczne oleje nie muszą być pozyskiwane za pomocą mechanicznego wyciskania, a co za tym idzie używaniu chemicznych rozpuszczalników. Nie są również oczyszczane w wysokich temperaturach. Przynoszą o wiele więcej korzyści zdrowotnych ponieważ zawierają kwasy tłuszczowe, witaminy i inne cenne składniki, takie jak lecytyna i sterole roślinne.

Produkty ekologiczne – oznaczenia i certyfikat

Powyższe porównanie powinno zachęcić do kupowania produktów ekologicznych. Jednak należy uważać na to, by ich oznaczenia były prawdziwe. Należy rozglądać się zawsze w poszukiwaniu zielonego listka, który będzie oryginalnym symbolem uzyskanego unijnego certyfikatu. Listek powinien składać się z dwunastu gwiazdek.

Żywność i produkty ekologiczne będą wyróżniały się wyższą ceną. Jest to spowodowane tym, że pozyskiwanie ich w sposób organiczny jest mniej wydajne i o wiele bardziej czasochłonne. Przez mniejszą ilość konserwantów mają również krótszą datę ważności i przeważnie, w przypadku owoców i warzyw wyglądają mniej atrakcyjnie. Dojrzałe owoce nie są tak intensywnie kolorowe i przeważnie są mniejsze, bardziej zdeformowane.

Produkty ekologiczne – jak przejść na zdrową dietę?

Nie każdy ma na tyle duże dochody, by móc całą rodzinę żywić kupując wyłącznie eko produkty. Tak jak wspominałam, ich cena jest wyższa – niekiedy pięciokrotnie. Dlatego jeżeli rozważasz przejście na tryb „zdrowego odżywiania” i jednocześnie nie chcesz nadszarpnąć swojego budżetu, warto zaopatrzyć się w podstawowe produkty, których różnica w porównaniu do nie-ekologicznej uprawy jest znacząca. To dobry start.

Podsumowanie

Nie należy od razu pozbywać się wszystkich produktów z kuchennych szafek i na siłę zastępować je tymi, naturalnego pochodzenia. Jest to dość kosztowne przedsięwzięcie i nie każdy może sobie na to pozwolić. Można zacząć od kilku wartościowych zamienników takich jak niektóre owoce, warzywa, mleko, jajka, oleje roślinne i produkty zbożowe. Następnie można stopniowo wdrażać kolejne. Świadomy konsument to najskuteczniejsza broń w walce z produkcją masową, która obniżając koszty produkcji pozbawia produkty wartości odżywczych.